Günlük, bizlerin gün içinde yaptıklarımızı, gözlemlerimizi, duygu ve düşüncelerimizi yazıya aktarma işidir. Günlük yazarken kullanabileceğimiz ifadeleri şu şekilde özetleyebiliriz:
- Betimleme yapmak: Betimleme kelimelerle resim çizmek gibidir. Anlattığımız olayı veya durumu dinleyicinin veya okuyucunun kafasında canlandırmaya çalışırız. Sanki fotoğrafını çekmişiz gibi ayrıntılardan bahsederiz. Bu ayrınların bizde bıraktığı etkiyi başka şeylere benzeterek ifade etmeye çalışırız. Duyu organlarımızı anlatıma katarız. Alttaki örneği inceleyelim, bu örnekte çocuğun ağacın altında nasıl uzandığını gözümüzde canlandırabiliyoruz; bu esnada ağzında bir ot çiğnediğini, kıyafetlerinin nasıl olduğunu hatta nasıl koktuğunu metni okurken gözlerimizde canlandırabiliriz.
'Çocuk bir akasya ağacının altına yüzükoyun uzanmış gökyüzünü izlemekteydi. Ayaklarını yukarı kaldırmış bir ileri bir geri sallıyordu. Ağzının kenarındaki otu çiğniyordu. Sırtında yırtık bir keten gömlek, bacağında at ahırı ve ezilmiş yeşil ot kokan bir pantolon vardı. Başını az bir şey bizden yana döndürüp uykulu gözlerle bana baktı. Ağzındaki otu dudağının öbür yanına itip gözlerini kapadı.'
- Açıklayıcı ve destekleyici ifadeler: örneğin, örnek olarak, özellikle, açıkçası, açıklamak gerekirse, yani, başka bir deyişle, başka bir ifadeyle. vb. ifadelerdir.
- Düşünceyi farklılaştıran ifadeler: ama, ancak, fakat, halbuki, lakin, ne var ki, yalnız, ne yazık ki vb. ifadelerdir.
- Özel ve genel ifadeler:
Genel durum bildiren ifadeler: "genellikle, çoğu zaman, sık sık, hep, sürekli, tamamen, genel olarak, çoğunlukla, her zaman" Özel durum bildiren ifadeler: "özel olarak, özellikle, bazen, bazıları, nadiren, sadece, kısmen, kimi zaman, biri, bunlardan biri, birkaçı, bazısı, yalnız"
- Duygusal ve abartılı ifadeler:
Abartılı ifadeleri niçin kullanırız?
Abartılı İfadeler:
Duygusal İfadeler:Bir of çeksem karşıki dağlar yıkılır.Evde dünya kadar işim var.Gözyaşlarım sele döndü.Senden binlerce kere özür diledim.Oluk oluk kanadı burnum.Korkudan gözleri fal taşı gibi açıldı.Kardeşim istediği oyuncak alınmayınca kıyameti kopardı.
Duygusal anlatıma örnekler;Zavallı çocuğu o halde görünce içim burkuldu.Karşımda onu görünce içim içime sığmadı.Başına bir iş gelmesinden çok korkuyorum.Onu görünce çok şaşırdım.Zeynep, arkadaşını çok özlüyordu.
Günlük yazarken bu ifadeleri yerli yerinde kullanırsak hem anlatım becerimiz gelişecek hem de yazma becerimiz daha iyi hale gelecektir. Zaten bunun önemine istinaden ikinci sınıftan beri öğrencilerimiz günlük yazmaya devam etmektedir.
